Sauram

ദൂരെയെങ്ങോ കുടമണികിലുങ്ങുന്ന ശബ്ദം കേൾക്കുന്നുണ്ട്, മഞ്ഞുമല നടന്നുവരുന്നതുപോലെയുണ്ടാകും ആ കൂറ്റൻ നടന്നുവരുന്നത് കാണാൻ. പൊന്നുകെട്ടിയ കൊമ്പുകളും, പൊന്മണികൾ നിരത്തിക്കെട്ടിയ മാലകളും, കാൽത്തളകളും, ഹമ്പമ്പൊ അതൊരു കാഴ്ചതന്നെയാണ്. ചുടലചാമ്പലും വാരിപ്പൂശി, ഋഷിമാരും, ഭൂതഗണങ്ങളും മുൻപേ നടക്കുന്നു. പലരൂപത്തിലും, വേഷത്തിലുമുള്ളവർ, ശൂലം പിടിച്ചവർ, ദണ്ഡ് ധരിച്ചവർ, രാജകീയ വേഷം ധരിച്ചവർ, കൗപീനമാത്രധാരികൾ, ദിഗംബരന്മാർ. ചിലർ നടക്കുന്നു, മറ്റു ചിലർ നൃത്തം ചവിട്ടുന്നു. അവരുടെ ദേഹങ്ങളിൽ നിന്നുതിരുന്ന ചാമ്പൽ അന്തരീക്ഷമാകെ നിറയുന്നു, പഞ്ചാക്ഷരീ മന്ത്രം മാറ്റൊലി കൊള്ളുന്നു.   കോടമഞ്ഞിന്റെ തിരശീലകൾ നീങ്ങുമ്പോൾ അകലെക്കാണാം ഭൂതഗണങ്ങളുടെ ഘോഷയാത്ര, അവർക്കു പുറകിൽ തലയുയർത്തി നന്തികേശൻ, അവന്റെ മുകളിൽ ആ തേജോമയരൂപം. തൃക്കയ്യിൽ ശൂലമേന്തി, തിരുജടയിൽ ചന്ദ്രനും ഗംഗയും ചൂടി ആനന്ദരൂപൻ. ജനിമൃതിക്കെട്ടുകളറുത്ത് മുക്തിപദത്തിലേക്ക് ചേർക്കാൻ അവിടുന്ന് വരികയാണ്. മൗനത്തിലൂടെ മഹാവ്യാഖ്യാനം ചെയ്യുന്ന ആദിഗുരു, തിരുജ്ഞാനസംബന്ധർക്ക് ജ്ഞാനപ്പാലൂട്ടിയ അമ്മയപ്പൻ, കാലത്തിന്റെ കെട്ടഴിച്ച് മാർക്കണ്ഡേയനെ അമരനാക്കിയ മൃത്യുഞ്ജയമൂർത്തി. ബ്ര...

കല്ലുകളിൽ രചിച്ച മഹാകാവ്യങ്ങൾ പോലെ ചേതോഹരങ്ങളാണ് ഭാരതത്തിലെ ക്ഷേത്രങ്ങൾ. ആരാധനാ സ്ഥലികളെന്നതിലുപരി അറിവിൽ അഭിരമിക്കുന്ന ഒരു ജനതയുടെ ആത്മാവിഷ്കാരങ്ങളാണവയത്രയും. ഇത്തരത്തിൽ കലാവൈഭവത്തിന്റെയും, സാങ്കേതിക വൈദഗ്ധ്യത്തിന്റെയും, ശാസ്ത്രജ്ഞാനത്തിന്റെയും മകുടോദാഹരണമാണ് കലിംഗദേശത്തെ മഹത്തായ സൂര്യക്ഷേത്രം. ഭാരതത്തിന്റെ കിഴക്കേ കോണിൽ തല ഉയർത്തി നിൽക്കുന്ന ഈ അർക്കക്ഷേത്രം കോണാർക്കം(കൊണാർക്ക്) എന്ന് പ്രസിദ്ധമായി.  ഭഗവാൻ ശ്രീ കൃഷ്ണന്റെ പുത്രനായ സാംബൻ തപസ്സ് ചെയ്തു സൂര്യനെ പ്രത്യക്ഷപ്പെടുത്തിയ പുണ്യസ്ഥലമെന്നാണ് ഐതിഹ്യം. പുരാതനമായ സൂര്യക്ഷേത്രത്തെ ഇന്ന് കാണുന്നരീതിയിൽ പുതുക്കിപണിതത് കിഴക്കൻ ഗംഗാ സാമ്രാജ്യത്തിലെ നരസിംഹാദേവൻ ഒന്നാമനാണ്(പതിമൂന്നാം നൂറ്റാണ്ട്). മുസ്ളീം ഭരണാധികാരികളിൽ നിന്നും മാതൃഭൂമിയെ തിരിച്ചു പിടിച്ചതിന്റെ സ്മരണക്കായി ദശാനാഥനായ സൂര്യഭഗവാന് വേണ്ടി ഒരു മഹാക്ഷേത്രം പണികഴിപ്പിക്കുകയായിരുന്നു അദ്ദേഹം. ആയിരത്തിഇരുന്നൂറോളം ശിൽപ്പികൾ പന്ത്രണ്ട് വർഷം സമയമെടുത്താണ് ഈ വാസ്തുശാസ്ത്ര വിസ്മയം പൂർത്തിയാക്കിയത്. ഉദയസൂര്യന്റെ രശ്മികൾ ഗർഭഗൃഹത്തിലെ സൂര്യവിഗ്രഹത്തിൽ പതിക്കുന്ന രീതിയിലാണ് ക്ഷേത്രത്തിന്റെ...

ശ്രീവല്ലഭൻ ഉച്ചപ്പൂജയുടെ ശ്രീബലിയ്ക്കായി ഭഗവാൻ ഇന്ന് പുറത്തേക്ക് എഴുന്നള്ളിയിട്ടില്ല. അനുജത്തികൂടി എത്തിയിട്ടാകാം ശീവേലി എന്നും പറഞ്ഞു നോക്കിയിരിക്കാൻ തുടങ്ങിയിട്ട് നേരം കുറേയായി. പൂജയും ചിട്ടകളുമൊന്നു കടുകിട മാറാറില്ല തിരുവല്ലയിൽ, പക്ഷെ ഇന്നെല്ലാം വൈകിയിരിക്കുന്നു. അനിയത്തിയുടെ വരവ് അറിഞ്ഞപ്പോൾ മുതൽ തുടങ്ങിയതാണ് ഒരുക്കങ്ങൾ കാടുംപിടിച്ച് കിടന്ന വടക്കേഗോപുരമാകെ വെട്ടിത്തെളിച്ചിട്ടിട്ടുണ്ട്. അനുജത്തിക്ക് വേണ്ടി മാത്രമേ വടക്കേ ഗോപുരം തുറക്കാറുള്ളു. തോരണങ്ങൾ, ദീപാലങ്കാരങ്ങൾ, അരിമാവണിഞ്ഞ നടവഴികൾ എത്രയൊരുക്കിയിട്ടും മതിയാവാത്ത പോലെ. തിരുവല്ല മഹാക്ഷേത്രം ശ്രീവല്ലഭനോടൊപ്പം ഒരു നാട് മുഴുവൻ കാത്തിരിക്കുകയാണ്. അർദ്ധരാത്രി ആയിരിക്കുന്നു ഭഗവതിമാർ ഇനിയും എത്തിയിട്ടില്ല, ഉറങ്ങിയിട്ടില്ലെന്ന് മേനികാണിക്കാൻ നക്ഷത്രങ്ങൾ ഇടയ്ക്കിടെ കണ്ണ് ചിമ്മുന്നുണ്ട്. ചെണ്ടക്കാർ നാലും കൂട്ടി മുറുക്കി ഉറക്കത്തെ തോൽപ്പിക്കാൻ പെടാപ്പാടുപെടുന്നു. ദൂരെയെങ്ങാനും കൊട്ടുകേൾക്കുന്നുണ്ടോ എന്ന് ചിലർ ചെവി കൂർപ്പിക്കുന്നുണ്ട്. എല്ലാ കണ്ണുകളും വടക്കേ ഗോപുരത്തിലാണ്. ഇനിയും ഏറെ നേരം കാത്തിരിക്കണോ എന്ന് പരിഭവിക്കുന്നുണ്ട് ചിലർ. പെട്ട...

ദേ ഹത്തിനു ആഹാരം പോലെ ഈ ആഖ്യാനം കവികൾക്കൊക്കെ ഉപജീവനമാണെന്ന് മഹാഭാരതത്തെക്കുറിച്ച് മഹാഭാരതം തന്നെ സ്വയം പർവ്വസംഗ്രഹപർവ്വത്തിൽ പറയുന്നുണ്ട്. ആ വാക്കുകൾ അന്വർത്ഥമാക്കും വിധം എത്രയെത്ര നാടകങ്ങൾ, കാവ്യങ്ങൾ, രംഗകലകൾ ഇവിടെ പിറന്നുവീണിരിക്കുന്നു. ഇന്നും നിരവധി നോവലുകൾ, ചെറുകഥകൾ, ഉപന്യാസങ്ങൾ വ്യാസവചനങ്ങളെ ഉപജീവിച്ചുകൊണ്ടു തന്നെ ഉരുവം കൊള്ളുന്നു. പറഞ്ഞാലും വായിച്ചാലും തീരാത്തത്രയുമധികം വിപുലമായ ഒരു സാഹിത്യ ലോകം തന്നെയാണ് മഹാഭാരതത്തെ ആശ്രയിച്ചു വികസിച്ചിട്ടുള്ളത്. വലിയൊരു ലക്ഷ്യത്തെ മുൻനിർത്തിയാണ് വേദവ്യാസൻ ഇതിഹാസം രചിച്ചിരിക്കുന്നത്. കേവലമായ ചരിത്രരചനയോ, ഭാവനാവിലാസമോ, സാഹിത്യവൈഭവപ്രകടനമോ അല്ല മറിച്ച് ആർഷമായ വൈദികജ്ഞാനത്തിന്റെ പകർന്നുനൽകലാണ് ഇതിഹാസസൃഷ്ടിയുടെ ആത്യന്തികമായ ലക്‌ഷ്യം. അതുകൊണ്ടു തന്നെ മഹാഭാരതത്തെ, അതിലെ ഉജ്വലവ്യക്തിത്വങ്ങളെ അറിയണമെന്ന് ആഗ്രഹിക്കുന്ന പക്ഷം ഒന്നാമൂഴം നൽകേണ്ടത് വ്യാസമഹാഭാരതത്തിനു തന്നെയാണ്. ഭീമനെ, കർണ്ണനെ, ദ്രൗപദിയെ, അർജ്ജുനനെ, കുന്തിയെ, ദുര്യോധനനെ, ഭീഷ്മപിതാമഹനെ, സാക്ഷാൽ ശ്രീകൃഷ്ണനെ ആദ്യം വായിച്ചെടുക്കേണ്ടത് വ്യാസവചനങ്ങളിലൂടെത്തന്നെയാണ്. ഇതിഹാസത്തിലേക്കൊരു പ്രവേശിക ഒര...

പല പല ഭാവങ്ങളാണ് ഗംഗയ്ക്ക്.. ചിലപ്പോൾ ചുളിവുവീണ മുഖത്തേക്ക് പാറിവീഴുന്ന വെള്ളിമുടികൾ കൈകൊണ്ടു വകഞ്ഞുമാറ്റി ഗതകാല കഥകൾ അയവിറക്കുന്ന ഒരു മുതുമുത്തശ്ശിയാവും. ലോകമാകെ പുകൾകൊണ്ട കാശിയുടെ പ്രൗഢിയെക്കുറിച്ചവൾ വാചാലയാകും. വിശ്വനാഥനും, അന്നപൂർണയും വാണരുളുന്ന മഹാക്ഷേത്രങ്ങൾ- കല്ലിൽ കൊത്തിയ കവിതകൾ, നാനാഭാഗത്തു നിന്നും കച്ചവടത്തിനെത്തുന്ന വണിക്കുകൾ, വ്യാപാരസംഘങ്ങൾ, മോക്ഷനഗരിയിലേക്ക് ഒഴുകിയെത്തുന്ന ജനകോടികൾ, പലഭാഷ പറയുന്നവർ, പലവേഷം ധരിച്ചവർ.. അറിവിന്റെ അക്ഷയഖനിയായ വാരാണസി, വേദവും സംസ്കൃതവും കലയും സംസ്കാരവും പിച്ചവച്ചുനടന്നത് ഈ കല്പടവുകളിലാണ്.. ഇതുപറയുമ്പോൾ അവളുടെ കണ്ണുകളിൽ വാത്സല്യത്തിന്റെ തിളക്കം.  സുപാർശ്വനാഥനെന്ന ഏഴാം ജൈനതീർത്ഥങ്കരൻ, പാർശ്വനാഥനെന്ന ഇരുപത്തിമൂന്നാം തീർത്ഥങ്കരൻ, സിദ്ധാർത്ഥ ഗൗതമബുദ്ധൻ, ഗുരുനാനാക്‌, രവിദാസ്.. അവരൊക്കെ ഈ മണ്ണിലല്ലേ നടന്നത്? ഓർമയിൽ നിന്നും ശ്രീശങ്കരാചാര്യരുടെ മനീഷാപഞ്ചകവും, കബീറിന്റെയും തുളസീദാസിന്റെയും ദോഹകളും ഉറക്കെ ചൊല്ലും, എല്ലാം ഇന്നലെ കഴിഞ്ഞതുപോലെ.. തുടരെത്തുടരെയുള്ള അധിനിവേശങ്ങൾ.. കണ്ണിൽ കണ്ടതെല്ലാം തച്ചുടക്കുന്ന വിഗ്രഹഭജ്ഞകരുടെ ആക്രോശങ്ങൾ, അടിമയാക്കപ്...

ശബരിമല ശ്രീ ധർമ്മശാസ്താ ക്ഷേത്രം യവനപുരാണത്തിലൊരു പ്രൊക്രൂസ്റ്റസുണ്ട്; 'രസികനായൊരു' കൊള്ളക്കാരൻ! അയാൾ നഗരാതിർത്തിയിലെ കൊടുങ്കാട്ടിൽ പതുങ്ങിയിരിക്കും. വനമധ്യത്തിലെ ചെറുവഴിയിലൂടെ കടന്നുപോകുന്ന പാന്ഥരെ അക്രമിച്ചോ പ്രലോഭിപ്പിച്ചോ തന്റെ ഗുഹയിലെത്തിക്കും. അവിടെ പ്രൊക്രൂസ്റ്റസും സഹായികളും അതിഥിയെ മദ്യം നൽകി സത്കരിക്കും. മദ്യത്തിൽ ചേർത്ത മരുന്ന് ഫലം കണ്ടുതുടങ്ങുമ്പോൾ അതിഥി മയങ്ങി വീഴും. കൊള്ളക്കാരനും ചങ്ങാതിമാരും അയാളുടെ കയ്യിലുള്ളതെല്ലാം തട്ടിയെടുക്കും. തീർന്നില്ല, അതിനു ശേഷം തന്റെ കുപ്രസിദ്ധിയാർജ്ജിച്ച കട്ടിലിൽ പ്രൊക്രൂസ്റ്റസ് അതിഥിയെ കിടത്തി വരിഞ്ഞു കെട്ടും. ഇനിയാണ് പ്രൊക്രൂസ്റ്റസിന്റെ ക്രൂരവിനോദം, കട്ടിലിനേക്കാൾ നീളമുണ്ടയാൾക്കെങ്കിൽ, കട്ടിലിന്റെ അളവിൽ അതിഥിയെ മുറിച്ച് ചെറുതാക്കും. ആൾ കുറിയവനെങ്കിൽ ശരീരം അടിച്ചുപരത്തിയും, വലിച്ചു നീട്ടിയും കട്ടിലിനൊപ്പം വലുതാക്കും. ക്രൂരനായ പ്രൊക്രൂസ്റ്റസ്‌ ഒടുവിൽ ഏഥൻസിലെ വീരനായകനായ തിസ്യൂസ് രാജകുമാരന്റെ വാളിനിരയായെന്നു പുരാവൃത്തം. പ്രൊക്രൂസ്റ്റസും തിസ്യൂസും,570–560 BCEലെ കൂജയിൽ ആലേഖനം ചെയ്യപ്പെട്ടിരിക്കുന്ന ചിത്രം   വാസ്തവത്തിൽ പ്രൊക്രൂ...